1. Τι κατηγορίες τζακιών υπάρχουν;
Υπάρχουν 5 κατηγορίες τζακιών:
- Ανοικτού τύπου, που είναι κατασκευασμένα είτε από πυρότουβλο είτε από μαντέμι.
- Κλειστού τύπου, που διαχωρίζονται σε αερόθερμα και ενεργειακά.
- Τα ενεργειακά διαχωρίζονται σε αερόθερμα και καλοριφέρ.
- Ηλεκτρικά. Βιοκαυσίμου, που διαχωρίζονται σε τζάκια Pellet και τζάκια Βιοαλκοόλη.
- Τζάκι υγραερίου.
2. Τι καίνε τα τζάκια και ποια θα είναι η απόδοση τους από την παραγόμενη ενέργεια με βάση την κατηγορία που ανήκουν.
- Τα τζάκια Ανοικτού τύπου, που είναι κατασκευασμένα είτε από πυρότουβλο είτε από μαντέμι, μπορούν να κάψουνε ξύλα διαφόρων ποιοτήτων. Είναι προτιμότερο να είναι τουλάχιστον ένα χρόνο κομμένα (παλαιάς κοπής). Η απόδοση τους για το πυροτουβλένιο φθάνει το 10% από την παραγόμενη ενέργεια, ενώ στο μαντεμένιο η απόδοση φθάνει στο 20%. Αυτές οι αποδόσεις αφορούν μετά την μία ώρα καύση.
- Τα τζάκια κλειστού μπορούν να κάψουνε ξύλα διαφόρων ποιοτήτων καθώς και μπρικέτες. Είναι προτιμότερο τα ξύλα να είναι τουλάχιστον ένα χρόνο κομμένα (παλαιάς κοπής). Η απόδοση τους μπορεί να φθάσει έως το 85 % ανάλογα πάντα με την εκάστοτε εταιρία. Υπάρχουν επίσης και εστίες που παρέχουν στο καταναλωτή τη καύση και του Pellet.
- Τα ενεργειακά τζάκια αερόθερμα αλλά και τα καλοριφέρ μπορούν να κάψουνε ξύλα διαφόρων ποιοτήτων. Είναι προτιμότερο να είναι τουλάχιστον ένα χρόνο κομμένα (παλαιάς κοπής). Επίσης μπορούν να κάψουν (ορισμένες εταιρίες) και Pellet ή μπρικέτα. Η απόδοση τους μπορεί να φθάσει έως και 90% που θεωρείτε και η τέλεια καύση.
- Τα ηλεκτρικά τζάκια δουλεύουν με ηλεκτρικό ρεύμα. Η κατανάλωση του ρεύματος που χρειάζονται για να λειτουργήσουν είναι ανάλογη με το τύπο της εστίας.
- Τα τζάκια Βιοκαυσίμου μπορούν να κάψουν είτε Pellet είτε μπρικέτα όπου η απόδοση τους μπορεί να φθάσει στο 90% ενώ στη περίπτωση της Βιοαλκοόλης η απόδοση τους φθάνει 30%.
- Τα τζάκια υγραερίου καταναλώνουν υγραέριο ανάλογα με εταιρία που κατασκευάζει την εστία και η απόδοση τους μπορεί να φθάσει το 80%.
3. Τι είναι το ενεργειακό τζάκι;
Ενεργειακό τζάκι είναι ένας κλειστός χώρος καύσεως στον οποίο ο χρήστης έχει την δυνατότητα να ρυθμίσει τη καύση, όπου θα έχει σαν αποτέλεσμα να αυξήσει ή να μειώσει την απόδοση θέρμανσης στο χώρο του. Αυτό μπορεί να γίνει είτε αερόθερμα είτε όταν συνδεθεί με τα καλοριφέρ.
4. Τι είναι ενεργειακό αερόθερμο τζάκι;
Ενεργειακό αερόθερμο τζάκι είναι μία εστία κλειστή με πόρτα, που άλλοτε είναι μαντεμένια και άλλοτε είναι ατσάλινη. Εσωτερικά η επένδυση της εστίας περιλαμβάνει, είτε πυρότουβλα, είτε βερνικιουλίτη , είτε σαμότ (ανάλογα με την εταιρία). Περιμετρικά της εστίας υπάρχει ένας κενός θάλαμος ο οποίος στη κάτω πλευρά του εισέρχεται παγωμένος αέρας και εξέρχεται ζεστός αέρας από αγωγούς στο επάνω μέρος.
5. Τι είναι ενεργειακό τζάκι καλοριφέρ;
Ενεργειακό τζάκι καλοριφέρ είναι μία εστία κλειστή με πόρτα, η οποία το περίβλημα της αποτελείτε με διπλό ατσάλι όπου στο ενδιάμεσο περιλαμβάνει νερό. Εσωτερικά η επένδυση της εστίας περιλαμβάνει, είτε πυρότουβλα, είτε βερνικιουλίτη , είτε σαμότ , είτε μαντέμι (ανάλογα με την εταιρία). Η δυνατότητα του είναι ότι συνδέεται με σώματα καλοριφέρ και παρέχει ζεστό νερό χρήσης
6. Ποιο τζάκι είναι κατάλληλο για το χώρο μας;
Οι εστίες διαχωρίζονται και επιλέγονται ανάλογα με τα τετραγωνικά του χώρου και το είδος της θέρμανσης που θέλουμε να έχουμε στο χώρο μας.(Αερόθερμα ή Καλοριφέρ).
7. Μπορεί να δουλεύει ένα σύστημα θέρμανσης στο χώρο μας παράλληλα με ένα ενεργειακό τζάκι καλοριφέρ;
Ναι εφόσον πληρεί τις κατάλληλες προϋποθέσεις, όπου θα παρέχουν στο χρήστη την ταυτόχρονη λειτουργία αλλά και τη μεμονωμένη λειτουργία των μηχανημάτων. Χωρίς αυτό να είναι αναγκαίο.
8. Μπορεί μία εστία να ανάψει αυτόματα;
Υπάρχει η δυνατότητα της αυτόματης ανάφλεξης των εστιών κατόπιν ειδικής παραγγελίας, όπου ο χρήστης θα έχει τη δυνατότητα είτε με το πάτημα ενός κουμπιού είτε μέσω κινητού τηλεφώνου (smartphone) του να την ενεργοποίηση. Καθώς επίσης μπορεί να προγραμματιστεί το μηχάνημα να ανοίγει και να κλείνει κατόπιν χρονοπρογραμματισμού , είτε ημερησίως είτε εβδομαδιαίως.
9. Ποια είναι τα κατάλληλα κριτήρια για την σωστή επιλογή μιας εστίας.
- Για ποιο λόγο χρειαζόμαστε την εστία.
- Τα τετραγωνικά του χώρου που θέλουμε να καλύψουμε.
- Η αισθητική του μηχανήματος.
- Το μέγεθος του μηχανήματος.
- Το ποσό των χρημάτων που μπορούμε διαθέτουμε.
- Τον βαθμό απόδοσης του μηχανήματος % επί τη παραγόμενη ενέργεια.
- Την κατανάλωση κιλών που έχει ανά ώρα.
- Η διάρκεια θέρμανσης που θα κρατήσει μετά την καύση στο θάλαμο της εστίας.
- Το υλικό που είναι κατασκευασμένη η εστία.
10. Τι ξύλα πρέπει να χρησιμοποιώ;
Τα πιο συνηθισμένα είδη ξύλων για καύση στην Ελλάδα είναι η δρυς, η ελιά, η οξιά και το πεύκο ανάλογα με την περιοχή και τη διαθεσιμότητα, φυσικά που υπάρχει.
Δρυς: Το ξύλο της δρυός είναι από τα αγαπημένα των καταναλωτών, κυρίως για την ωραία φλόγα που δίνει και τη διάρκεια καύσης. Ανήκει στα πλατύφυλλα δέντρα και έχει μεγάλο βάρος. Είναι πυκνό, καίγεται με ήρεμη και μακριά φλόγα και είναι πιο οικονομικό από τα υπόλοιπα, άρα αποτελεί ιδανική επιλογή για καυσοξυλο. (4.700 kcal/kg)
Οξιά : H καύση της διαρκεί περισσότερο από του πεύκου γιατί πρόκειται για σκληρό ξύλο με πυκνότητα και βάρος. Παρ' όλα αυτά, ο χρόνος καύσης της δεν μπορεί να προσεγγίσει τον αντίστοιχο της δρυός ή της ελιάς. Εχει την ιδιότητα να μη «σκάει» τόσο πολύ και ανάβει χωρίς δυσκολία. Χρησιμοποιείται στην κυρίως καύση και όχι για προσάναμμα. Η οξιά κόβεται και σε μικρά κομμάτια τα οποία χρησιμοποιούνται για τις ξυλόσομπες.. (Οξιά 4.700 kcal/kg)
Ελιά: Κάνει μικρή και ήρεμη φλόγα, ενώ ανάβει σχετικά εύκολα. Οι περισσότεροι μαντράδες ξυλείας συστήνουν στους καταναλωτές την ελιά ως το καλύτερο ξύλο που μπορούν να προμηθευτούν για το τζάκι τους. Καίγεται αργά, κάτι που σημαίνει ότι μπορεί να παρατείνει τη διάρκεια της φωτιάς προσφέροντας οικονομική θέρμανση στον χώρo. (4.100 kcal/kg)
Πεύκο: Ανάβει εύκολα, καίγεται γρήγοραΕίναι ένα ξύλο που ανάβει εύκολα λόγω της μεγάλης περιεκτικότητας του σε ρετσίνι. Στα αρνητικά συγκαταλέγεται το γεγονός ότι καίγεται γρηγορότερα από τα υπόλοιπα ξύλα με αποτέλεσμα η χρήση του να καθίσταται οικονομικά ασύμφορη, ενώ συνήθως πωλείται στην ίδια τιμή με τη δρυ, την οξιά και την ελιά. Επίσης, «σκάει» περισσότερο από τα υπόλοιπα είδη και ως εκ τούτου απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή για τον κίνδυνο πυρκαγιάς και η συνεχής χρήση τους μπορεί να προκαλέσει φθορές στη συσκευή.- ( 4.800 kcal/kg)
Μπρικέτες: Μία καλή εναλλακτική, με περιβαλλοντικό ενδιαφέρον, είναι και η λύση των μπρικετών. Πρόκειται για καυσόξυλα με συμπιεσμένη ξυλώδη ύλη, 100% αποτελούμενη από ξύλο ή υπολείμματα κατεργασίας του ή και ξύλο ανακύκλωσης. Τα πλεονεκτήματά τους έναντι των κλασικών καυσόξυλων είναι ότι έχουν χαμηλότερες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα κατά την καύση, καίγονται πολύ αργά και η καύση τους διαρκεί μέχρι 12 ώρες, ενώ δεν «σκάνε» και δεν πετάνε σπίθες. Διαθέτουν μεγάλη θερμική απόδοση είναι εύκολα στην αποθήκευση, καθώς καταλαμβάνουν μικρό όγκο, και έχουν σταθερή καύση (περίπου 1,5 ώρα η κάθε μπρικέτα). Με περιορισμένα τα ποσοστά υγρασίας τους (περίπου στο 2%), παράγουν πολύ λιγότερο καπνό και δεν περιέχουν χημικές ουσίες ή άλλα πρόσθετα. Ενδείκνυνται για ενεργειακά τζάκια και σόμπες.
Το πιο σημαντικό κριτίριο όμως είναι η ποσότητα υγρασίας που περιέχουν τα ξύλα.
Γιατί πολύ μεγάλο μέρος της ενέργειας του ξύλου χρησιμοιείται για την εξάτμιση του νερού.
Στα παρακάτω γραφήματα μπορείε να δείτε πόσο επηρεάζεται η θερμική ισχύς του ξύλου από την υγρασία και τον χρόνο κοπής του ξύλου.
Παράδειγμα
- 1kg ξερου ξύλου (πάνω από 1,5 χρόνο κοπής) έχει θερμική ισχύ 4000 kcal/h= 4,65 kW/kg
- 1kg ξύλου 1 χρόνου κοπής (υγρασία 25%) έχει θερμική ισχύ 3270.5 kcal/h= 3,8 kW/kg
- 1kg ξύλου 0,5 χρόνου κοπής (υγρασία 30%) έχει θερμική ισχύ 3011.5 kcal/h= 3,5 kW/kg
- 1kg φρέσκου ξύλου (υγρασία 75%) έχει θερμική ισχύ 1118.5 kcal/h= 1,3 kW/kg
Χρησιμοποιώντας δηλαδή φρέσκα ξύλα χρειάζεται να κάψουμε σχεδόν 4πλάσσια ποσότητα ξύλων για να πάρουμε την ίδια ενέργεια.
Για αυτό τον λόγο να προμηθεύεστε πάντα νωρίτερα τα ξύλα σας για να έχετε μεγαλύτερη οικονομία και απόδοση.